สนธิสัญญา10ข้อในช่วง รศ112.ที่ฝรั่งเศสบังคับให้สยามลงนาม และอนุสัญญาหรือสัญญาน้อย (Convention)อีก 6 ข้อ
สนธิสัญญา 10 ข้อมีใจความดังนี้
...1.สยามยอมสละเสียซึ่งข้ออ้างว่ามีกรรมสิทธิ์ทั้งสิ้นทั่วไปในดินแดน ณ ฝั่งซ้ายฟากตะวันออกแม่น้ำโขง และบรรดาเกาะทั้งหลายในแม่น้ำนั้นด้วย
2.ห้ามไม่ให้สยามมีเรือรบใหญ่น้อยไปไว้ฤาใช้เดินในทะเลสาบก็ดี ในแม่น้ำโขงก็ดี แลในลำน้ำแยกจากแม่น้ำโขง ซึ้งอยู่ในที่อันได้มีกำหนดไว้ในข้อต่อไปนี้
3.สยามจะไม่สร้างด่าน ค่าย คู ฤาที่อยู่ของพลทหารในแขวงเมืองพระตะบอง แลเมืองนครเสียมราฐ แลในจังหวัด 25 กิโลเมตรบนฝั่งขวาฝากตะวันตกแม่น้ำโขง
4.ในจังหวัดที่ได้กล่าวไว้ในข้อ 3 นั้น บรรดากรตระเวนรักษา จะมีแต่กรมการเจ้าพนักงานเมืองนั้นๆกับคนใช้กำลังแต่เพียงที่จำเป็นแท้ แลทำการตามอย่างเช่นเคย รักษาในธรรมเนียมในที่นั้น จะไม่มีพลประจำ ฤาพลเกณฑ์ด้วยศาสตราวุธอย่างใดอย่างหนึ่งตั้งอยู่ที่นั้นด้วย
5.สยามจะรับปฤกษากับฝรั่งเศสภายในกำหนดหกเดือนตั้งแต่นี้ไปในการที่จะจัดการเป็นวิธีการค้าขาย แลวิธีตั้งโรงด่านโรงภาษีในที่ตำบลซึ้งได้กล่าวไว้ในข้อ 3 นั้นแลในการที่จะแก้ไขขอความสัญญา
6.การซึ่งจะอุดหนุนการเดินเรือ ในแม่น้ำโขงนั้นจะมีการจำเป็นที่จะทำได้ในฝั่งฟากตะวันตกแม่น้ำโขงโดยการก่อสร้างก็ดี ตัวท่าเรือจอดก็ดี ทำที่ไว้ฟืนและถ่านก็ดี สยามรับว่า เมื่อฝรั่งเศสขอแล้วจะช่วยตามการจำเป็นที่จะทำให้สะดวกทุกอย่างเพื่อประโยชน์นั้น
7.คนชาวเมืองฝรั่งเศสก็ดี คนในบังคับฤาคนอยู่ในการปกครองฝรั่งเศสก็ดี ไปมาค้าขายได้โดยสะดวกในตำบลซึ่งได้กล่าวไว้ในข้อ 3 เมื่อถือหนังสือเดินทางของเจ้าพนักงานฝรั่งเศสในตำบลนั้น ออกให้ฝ่ายราษฎรในจังหวัดอันได้กล่าวไว้นี้ จะได้รับผลเป็นการตอบแทนอย่างเดียวกันด้วยเหมือนกัน
8.ฝรั่งเศส จะตั้งกงสุลได้ในที่ใดๆซึ่งจะคิดเห็นว่าเป็นการสมควรแก่ประโยชน์ของคนผู้อยู่ในความป้องกันของฝรั่งเศส แลมีที่เมืองนครราชสีมาแลน่านเป็นต้น
9.ถ้าความขัดข้องไม่ต้องกัน ในความหมายของหนังสือสัญญานี้แล้ว ภาษาฝรั่งเศสเท่านั้นจะเป็นหลัก
10.สัญญานี้จะตรวจแก้เป็นใช้ได้ในเวลา 4 เดือนนับตั้งแต่วันลงชื่อกันนี้
รางอนุสัญญา 6 ข้อ มีใจความดังนี้
1.ถอนด่านฝั่งซ้ายอย่างช้าเดือนหนึ่ง ตั้งแต่วันที่ 5 กันยายนในเสร็จ
2.ให้รื้อถอนป้อมค่ายในจังหวัดที่สงวนไว้ให้ทั้งหมด
3.ผู้ก่อเหตุที่ทุ่งเชียงคำ กับคำมวนนั้นชำระพร้อมกัน ณ กงสุล
4.ให้ปล่อยคนญวน เขมร ลาว ฟากโน้นไปตามใจชอบ
5.ให้ส่งบางเบียน กับพวกที่กงสุลกรุงเทพกับของที่เก็บริบมา
6.ฝรั่งเศสจะอยู่จันทบุรีจนกว่าจะเรียบร้อยในฝั่งซ้ายและในจังหวัดอันสงวนไว้ฝั่งขวา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น